Home
Help Elbert PRIVACY FILTERMarried/ Related to: N.N. Children: 1. Elbertse LambertBorn ± 1622 Was op 26-11-1692 70 jaar Runderpest 1714 De Blaricummers ondergingen veel ellende als gevolg van misdadigheden van hun binnenlandse- en buitelandse vijanden. Daarnaast vonden er ook natuurrampen plaats. Regelmatig stak de veepest de kop op. Deze virusziekte tastte de ingewanden van de koeien aan en kwam via Azie en Rusland voor het eerst in 1713 in Holland aan. De verspreiding werd veroorzaakt door kapitaalkrachtige speculanten, die magere, vaak door ziekte verzwakte koeien invoerden. Ze werden in de Hollandse vette weiden vetgemest. Jaarlijks kwamen er 20 a 30.000uit Jutland en Holstein. Ze kwamen echter ook uit de Baltische staten, toen een brandhaard van de veepest. De medeplichtige landelijke 'overheid' ondernam niets tegen deze grootschalige invoer van besmetting. In de zeehavens kon van alles zonder controle worden ingevoerd, want de belangen van de 'kooplieden' stonden boven de wet. De lokale 'overheden' waren zich wel degelijk bewust van het besmettingsgevaar. Boeren die vee, zonder papieren, uit 't Sticht naar 't Gooi brachten, werden zwaar beboet. Blaricum werd zwaar door deze plaag getroffen. Lambert Rijcksz Lustigh vermeldde hierover het volgende: Tijmen Lambertsz woonde tot Blaricum op heden den 10 maart 1714 wegens gestorve koebeesten aldaar aan mij opgeeft: Namentlijck Lambert Jansen Pijck 10 koebeesten Dilheijnen de wed.v. Ebbe Jans Vos 11 koebeesten Hendrick Cornelissen 15 koebeesten Jaap Zijmon 6 koebeesten Jan Bunschoter 6 koebeesten Jan Rutgersz 5 koebeesten Hendrick Pater 4 koebeesten Tijmon Lambertsen selver 3 koebeesten D'weduw van Lambert Tijmons 2 koebeesten Klaas Jans 1 koebeest Lambert Elberts onse neef 1 koebeest Gijsbert Bregters 1 koebeest Klaas Harmens 1 koebeest Peter Ebben 1 koebeest Evert Piters 1 koebeest Geu Klaasz 1 koebeest samen 69 koebeesten Met een waar berouw de Heere te bidden en smeken, dat sal het beste sijn om de plage te doen ophouden. Lustigh wilde het niet geheel aan de 'Heere' overlaten. Hij somde ook vele recepten op om de zieke beesten te genezen. Het waren zeer ingewikkelde recepten, soms in het latijn. Maar er waren ook eenvoudige bij zoals: Neem twee wrangwortels ende steeck deselve in elcke agterste bil van het zieke beest een wrangwortel of neem anderhalf pintje goede jenerver met een loot seer fijne van de beste toeback en een halve hant vol zouts daar onder en geeft dit met malekanderen het beest in. Zoals gewoonlijk werd de schuld bij de slachtoffers gezocht. De verantwoordelijken gingen uit van ' Ieder voor zich en God voor ons allen'. De slachtoffers werden vanaf de kansel door de dominees ook nog eens opgezadeld met schuldgevoel. ______________ Niet alleen de koeien stierven aan deze ziekte. Door de drerigende hongersnood at men vlees van zieke koeien. Sommige mensen overleden aan de gevolgen. Lustigh schreef hierover: Anno 1717 in de maand maart. Doen sterven veel luijden seer haastigh, maar hadden in hare ziektens veel vierighe werckinge met sware pijn in 't hooft. Waar door eenige geheel buijten haar verstant raakten, ja eenige kregengroote vierigheden aen haar arm, anderen aen haar vinger en sloegen dese vierigheden om 't hart en stierven seer snellijck. Kroniek Lustigh RAH 88 F.J.J. de Gooijer | |||